Вакциналар кантип иштейт?
Вакциналар кантип иштейт? Бул суроого COVID-19га каршы Республикалык штаб жооп даярдаган.
Маалыматка ылайык, вакциналар адамдын организмине вакцинаны - алсыздандырылган же өлтүрүлгөн ар кандай инфекциялардын козгогучтарын же алардын айрым бөлүктөрүн (антигендерди) камтыган дарыларды сайышат, алар иммундук жоопту пайда кылышат. Биздин иммундук система вакцинага инфекция сыяктуу реакция кылып, келечекте бизди коргой турган антителолорду чыгарат. Ошол эле учурда, вакцина оорунун өзүн козгой албайт.
Вакцина организмге киргенден кийин, биздин иммундук система андагы бактериялардын же вирустардын антигендерине - инфекциянын "визиттик карталарына" жооп берет. Натыйжада, иммундук жооп түзүлөт, ал келечекте бизди оорунун козгогучтарынан коргойт. Инфекцияны моделин түзүү менен эмдөө иммунитетти машыктыруунун бир түрү болуп калат.
Иммундук система кандайча иштейт?
Иммунитет организмдин ички чөйрөсүн бардык жат нерселерден, биринчи кезекте – жугуштуу оорулардын козгогучтарынан коргойт.
Иммундук система адатта эки бөлүккө бөлүнөт:
• Туубаса иммунитет.
Бул бизди төрөлгөндөн баштап оорудан коргогон коргонуу системасы. Анын курамына анатомиялык жана химиялык тоскоолдуктар (тери, былжыр чел жана аларды каптаган табигый микробго каршы бирикмелер), комплемент системасы (коргоочу кан белоктору) жана көптөгөн иммундук кан клеткалары (макрофагдар – микробдорду "жегичтер", дендриттик клеткалар, гранулоциттер, мачта клеткалары) кирет.
• Кабыл алынган иммунитет.
Иммундук системанын бул бөлүгү денебиз жаңы микробдорго туш болгондо, өмүр бою иштелип чыгуучу белгилүү бир иммундук жооп үчүн жооптуу.
Кабыл алынган иммунитеттин негизги бөлүктөрү: Т-лимфоциттер (бөтөн клеткаларга чабуул жасайт же башка иммундук клеткаларды активдештирүүгө жардам берет), - В-лимфоциттер (коргоочу антителолорду чыгарышат).
Активдештирилгенден кийин алардын кээ бирлери эс тутум клеткаларына айланат, ошонун аркасында организмибиз инфекцияны көпкө эстеп калат жана ал кайра жуккан кезде ага тезирээк реакция кылат.
Иммунитеттин бул эки түрү тең бири-бири менен тыгыз байланышта жана алардын ишинин көптөгөн өзгөчөлүктөрү дагы эле активдүү изилденүүдө.
